Nazwa choroby pochodzi od nazwiska duńskiego chirurga Holgera Werfela Scheuermanna, który jako pierwszy opisał jej symptomy radiologiczne w 1920 roku. Młodzieńcza kifoza ma charakter postępujący i początkowo może rozwijać się bezobjawowo, a jej objawy zwykle są łagodne.

Niestety etiologia młodzieńczej kifozy nie jest dokładnie poznana, ponieważ ciągle trwają badania, mające wyjaśnić przyczyny jej powstawania. Pod uwagę brane są zarówno uwarunkowania genetyczne, metaboliczne, jak i mechaniczne, a także wzrost oraz masa ciała. Wśród czynników ryzyka wyróżnia się przede wszystkim:

• zatory i zakrzepy,
• mikrourazy trzonów kręgów (np. na skutek nadwyrężenia),
• przeciążenia,
• zaburzenia hormonalne lub odporności,
• niedobór witaminy A,
• pierwotne schorzenia mięśni.

Młodzieńcza kifoza objawia się przede wszystkim pogłębioną fizjologiczną kifozą piersiową (garbem) oraz wysunięciem głowy i barków do przodu. Ponadto u pacjentów z chorobą Scheuermanna obserwuje się także:

• hiperlordozę lędźwiową i szyjną,
• skośne ustawienie łopatek,
• zwiększone przodopochylenie miednicy,
• boczne skrzywienie kręgosłupa,
• przykurcz w stawach kolanowych.

Objawom towarzyszą tępe bóle, które znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie oraz uprawianie sportów. Nasilają się przy długotrwałym siedzeniu, staniu, chodzeniu i wysiłku fizycznym. Osoby cierpiące z powodu tej dolegliwości mają ograniczoną ruchomość kręgosłupa.

Przebieg choroby można podzielić na trzy fazy: wczesną, czynną oraz późną. Każda z nich charakteryzuje się stopniowo coraz poważniejszymi patologiami. Istotne jest, aby zadziałać możliwie jak najwcześniej, tzn. zgłosić się do specjalisty, kiedy tylko pojawią się niepokojące symptomy. Szybko zdiagnozowany zespół Scheuermanna kwalifikuje się do leczenia zachowawczego, które zmniejsza tempo narastania powstającej deformacji.

Ze względu na początkowo niewielką dokuczliwość objawów, wczesne rozpoznanie choroby Scheuermanna niestety nie jest łatwe. Do jednoznacznego postawienia diagnozy konieczne są zdjęcia RTG całego kręgosłupa, odcinka piersiowego i lędźwiowego. Warto też wykonać rezonans magnetyczny.

Leczenie uzależnione jest od wieku chorego, stopnia deformacji i obecności dolegliwości neurologicznych. Metody zachowawcze mają na celu głównie zmniejszenie bólu, zatrzymanie deformacji, a także zapobieganie następstwom pogłębionej kifozy. Na tym etapie wykorzystuje się również gorset ortopedyczny oraz ćwiczenia ruchowe. Skuteczność takiej terapii jest duża, ale wyłącznie w początkowej fazie zmian patologicznych.

Jeżeli strategia zachowawcza nie przynosi efektów, a bóle są bardzo nasilone, wówczas należy przeprowadzić leczenie operacyjne. Polega ono na chirurgicznym wydłużeniu przedniej, a skróceniu tylnej kolumny kręgosłupa. Po takiej interwencji niezbędna jest kompleksowa rehabilitacja, prowadząca do sukcesywnego przywracania wszystkich funkcji ruchowych.