Ból kręgosłupa u młodzieży – skąd się bierze i jak mu zapobiegać?

Ból kręgosłupa u młodzieży nie jest jedynie przelotną dolegliwością, lecz problemem wymagającym uwagi i działań profilaktycznych. Specjaliści alarmują, że przyczynami tego zjawiska są głównie brak aktywności fizycznej i nadmierne pochylanie głowy podczas korzystania ze sprzętów elektronicznych.
25.05.2024

Coraz więcej młodych ludzi doświadcza dolegliwości związanych z bólem kręgosłupa. Może on mieć zmienne nasilenie, dotyczyć różnych części pleców, wzmagać się lub ustępować pod wpływem ruchu, jak również wiązać się z innymi objawami. Warto podkreślić, że nie tylko utrudnia on codzienne funkcjonowanie, ale także negatywnie wpływa na jakość życia i zdolność do wykonywania prostych czynności. Specjaliści alarmują, że przyczynami tego zjawiska są głównie brak aktywności fizycznej i nadmierne pochylanie głowy podczas korzystania ze sprzętów elektronicznych. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej czynnikom ryzyka, wywołującym ból kręgosłupa wśród młodych ludzi i omówimy sposoby zapobiegania temu problemowi.

Przyczyny bólu kręgosłupa w młodym wieku

Zmiany w stylu życia i rozwój technologii przyczyniają się do coraz większej liczby przypadków bólu pleców wśród młodzieży. Istnieje jednak także wiele innych czynników ryzyka, które mogą wywoływać dolegliwości. Najczęściej wymieniane z nich to:

  • wady postawy – takie jak skolioza (boczne skrzywienie kręgosłupa), kifoza (wygięcie wypukłe do przodu) i lordoza (wygięcie wypukłe do tyłu), mogą być wynikiem zarówno genetycznych predyspozycji, jak i złych nawyków w utrzymaniu postawy. Niewłaściwe ustawienie ciała podczas poruszania się czy w spoczynku może prowadzić do przeciążenia określonych obszarów kręgosłupa, co z kolei wywołuje dyskomfort i ból.
  • nadwaga i otyłość – zwiększona ilość tkanki tłuszczowej nadmiernie obciąża kręgosłup – wskutek przemieszczenia się środka ciężkości ciała za przednią ścianę brzucha, dodatkowe kilogramy prowadzą do zmian biomechanicznych, które w wielu przypadkach mogą być trudne do odwrócenia. Zbyt wysoka masa ciała oddziałuje niekorzystnie na szkielet, prowadząc do szybszego rozwoju zmian zwyrodnieniowych wielu elementów kręgosłupa, takich jak np. tkanka kostna, krążki międzykręgowe, więzadła czy ścięgna (sprawdź: Wpływ nadwagi i otyłości na kręgosłup).
  • zbyt intensywne treningi – nieodpowiednie dostosowanie ćwiczeń do własnych możliwości i poziomu zaawansowania, zwłaszcza bez odpowiedniego rozgrzania mięśni, mogą przyczynić się do mikrourazów. Gwałtowne zwiększanie obciążeń treningowych lub wykonywanie zbyt trudnych ćwiczeń bez odpowiedniego przygotowania prowadzi do przeciążenia mięśni i tkanek, powodując często naciągnięcia lub naderwania oraz ból kręgosłupa.
  • nieprawidłowa postawa związana z korzystaniem ze smartfonów – częste schylanie głowy nad urządzeniami elektronicznymi, takimi jak smartfony czy tablety, może prowadzić do przykurczu mięśni szyi. Powoduje to ból i napięcie mięśniowe w okolicach górnej części pleców.
  • choroba Scheuermanna (młodzieńcza kifoza) – zazwyczaj dotyka chłopców między 13. a 18. rokiem życia. Polega ona na stopniowym wyginaniu się pleców ku tyłowi w odcinku piersiowym, piersiowo-lędźwiowym lub lędźwiowym. To schorzenie może objawiać się przede wszystkim garbem oraz wysunięciem głowy i barków do przodu. U chorych występuje również tępy ból kręgosłupa, który nasila się przy długotrwałym siedzeniu, staniu, chodzeniu i wysiłku fizycznym.
  • niska jakość snu – nieodpowiednia pozycja podczas snu oraz niewłaściwie dobrany materac i poduszka mogą pogłębić lub wywołać schorzenia kręgosłupa. Zdrowy sen jest podstawą regeneracji organizmu i daje organizmowi możliwość “resetu” oraz regulacji aktywności układu hormonalnego. Źle dopasowana powierzchnia może więc przyczyniać się do dyskomfortu i bólu, a także znacząco obniżać jakość snu.
  • nieodpowiednia dieta – niekorzystnie na kondycję stawów wpływają zwłaszcza tłuszcze zwierzęce, olej słonecznikowy i białe pieczywo. Negatywny wpływ ma także wysoko przetworzona żywność, czyli na przykład słodkie i słone przekąski, napoje gazowane, dania typu instant czy fast food. Zawierają one wiele konserwantów i chemicznych dodatków, osłabiających strukturę tkanek w kośćcu.
  • szybki skok wzrostowy – w okresie szybkiego wzrostu, szczególnie podczas dojrzewania, kości i mięśnie mogą nie nadążać za tempem wzrostu, co często prowadzi do bólu pleców (tzw. bóle wzrostowe). Jest to zjawisko tymczasowe, ale może być dość dokuczliwe u młodych ludzi w okresie dojrzewania.

Dolegliwości związane z kręgosłupem często mogą być objawem innych chorób, dlatego należy skonsultować się ze specjalistą odnośnie problemów zgłaszanych przez młodzież.

Jak zadbać o kręgosłup nastolatka?

W przypadku istniejących już dolegliwości pleców u młodzieży, konieczne jest podjęcie kilku kroków, pomocnych w procesie leczenia problemów:

  • konsultacja u ortopedy i fizjoterapeuty – wizyty u specjalistów są kluczowe dla właściwego zdiagnozowania i leczenia bólu pleców u nastolatków. Po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu medycznego oraz badania fizykalnego, ortopeda może zalecić dalsze badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, aby dokładniej ocenić stan kręgosłupa.
  • terapia manualna – to podstawowa metoda terapii bólu pleców. Fizjoterapeuta wykorzystuje m.in. masaż, mobilizację stawów czy manipulację kręgosłupa, aby zmniejszyć napięcie mięśniowe, złagodzić ból i poprawić ruchomość stawów. Ta technika sprawdza się szczególnie u nastolatków, którzy skarżą się na schorzenia odcinka lędźwiowego i szyjnego. To w pełni bezpieczny sposób terapii, umożliwiający szybki powrót do pełni sprawności.
  • gorące kąpiele oraz ciepłe lub zimne okłady – niemal natychmiastowe odprężenie podczas bólu pleców może przynieść gorąca kąpiel. Wspomaga ona rozluźnienie mięśni, ułatwiając tym samym zrelaksowanie się. Pomocne mogą być także ciepłe (termofor, poduszka rozgrzewająca) lub zimne (np. kostki lodu owinięte ściereczką) okłady. Chłód pomoże zmniejszyć stan zapalny i obrzęk, podczas gdy ciepło rozkurczy mięśnie.


Istotne jest jednak także wprowadzenie zmian w codziennych nawykach, które mogą przyczynić się do poprawy zdrowia kręgosłupa u młodzieży. Należy zachęcać nastolatków do świadomości nawyków posturalnych podczas wykonywania codziennych czynności, takich jak siedzenie, stanie i chodzenie. Oprócz tego, warto zwrócić także uwagę na następujące zachowania, które pozwolą na utrzymanie pleców w dobrej kondycji:

  • regularna aktywność fizyczna – nastolatkom zaleca się wybieranie aktywności, które angażują mięśnie pleców i brzucha, takich jak pływanie, joga czy ćwiczenia wzmacniające. Warto także wybierać spacery czy jazdę na rowerze zamiast przejażdżek samochodem albo komunikacją miejską. Do poprawy ogólnego zdrowia kręgosłupa może przyczynić się także korzystanie ze schodów zamiast windy – drobne zmiany przynoszą duże efekty. Ponadto, jeśli nie istnieją żadne poważne przeciwwskazania medyczne, to zdecydowanie warto zachęcać młodzież do uczestniczenia w lekcjach wychowania fizycznego.
  • zbilansowana dieta i różnorodność posiłków – ważne jest, aby zapewnić nastolatkom zróżnicowaną dietę, bogatą w składniki odżywcze, takie jak wapń, witamina D, magnez oraz białko. Spożywanie świeżych owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych, chudego mięsa i ryb wspomaga zdrowie kręgosłupa poprzez dostarczanie niezbędnych składników budulcowych dla kości i mięśni. Przeczytaj więcej o składnikach wpływających pozytywnie na stan pleców.
  • prawidłowa higiena snu – najlepszą i najzdrowszą pozycją do spania jest leżenie na plecach. Ciężar ciała jest wówczas równomiernie rozłożony na materacu, minimalizując tym samym nacisk na kręgi i nerwy. Głowa utrzymana jest w naturalnej pozycji, co pomaga zapobiegać bólom głowy i szyi. Należy także zwrócić uwagę na materac – nie powinien być ani za miękki, ani za twardy. Do łóżka nastolatka warto zakupić także ergonomiczną poduszkę, która pomoże w zapobieganiu bólom pleców związanych z nieprawidłowym ułożeniem ciała podczas snu. Ponadto, w okresie dojrzewania młody organizm przechodzi przez wiele zmian, nie tylko fizycznych, ale także emocjonalnych. Ważne jest więc, aby przesypiać odpowiednią ilość godzin – najlepiej od 8 do 10 godzin na dobę. Sen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju.
  • ergonomiczne ustawienie miejsca nauki – zapewnienie dobrze dostosowanego biurka i krzesła oraz monitora komputera na odpowiedniej wysokości pomoże w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała podczas nauki. Sprawdź proste nawyki, dzięki którym można skutecznie przeciwdziałać negatywnym skutkom przebywania w pozycji siedzącej.
  • regularne przerwy od siedzenia i wykonywanie ćwiczeń rozciągających – należy wspierać nastolatków w wyrabianiu nawyku regularnych przerw od siedzenia i wykonywania ćwiczeń rozciągających. Złagodzą one napięcie mięśniowe w okolicy pleców i kręgosłupa. Ćwiczenia takie jak pochylenia do przodu, skręty tułowia czy unoszenie ramion i rozciąganie mięśni pleców pomogą w utrzymaniu elastyczności oraz zdrowia kręgosłupa.


Ból kręgosłupa u młodzieży nie jest jedynie przelotną dolegliwością, lecz problemem wymagającym uwagi i działań profilaktycznych. Fundamentem w procesie diagnozowania oraz leczenia problemów związanych z placami jest oczywiście konsultacja ze specjalistą, ale ogromne znaczenie ma także profilaktyka. Wspierając nastolatków we wdrażaniu zaleceń dotyczących właściwego stylu życia oraz budując u nich świadomość konsekwencji złych nawyków, możemy przyczynić się do zmniejszenia liczby przypadków bólu pleców wśród młodych i poprawić ich jakość życia.

Wypełnij formularz wstępnej kwalifikacji do zabiegu
i wróć do życia bez bólu.

Doktor Piotr Winkler
Chirurg kręgosłupa
Od 20 lat zajmuję się neurochirurgią i chirurgią kręgosłupa. Specjalizuję się w małoinwazyjnych technikach operacyjnych kręgosłupa, chirurgii endoskopowej kręgosłupa lędźwiowego i szyjnego, stosowaniu najnowocześniejszych technik i najnowszych implantów pozwalających na całościowe leczenie kręgosłupa. Odbyłem szkolenia w najlepszych niemieckich klinikach leczących kręgosłup. W 2017 r. zostałem międzynarodowym instruktorem - ekspertem endoskopowych technik operacyjnych RIWO SPINE . Prowadzę szkolenia dla chirurgów z zakresu operacji endoskopowych m.in. w Niemczech i Izraelu.
  • 10 lat
    Doświadczenia w chirurgii endoskopowej
  • 3 000+
    Wykonanych operacji kręgosłupa
  • 1 000+
    Wykonanych endoskopowych operacji
Historie pacjentów
Operacja endoskopowa zmienia życie pacjentów. Dzięki niej szybko i bezpiecznie mogą wrócić do pełnej sprawności. Poznajcie historie osób, którym pomógł doktor Winkler.
Ta operacja u pana Winklera była wspaniała, bo szybko, sprawnie i na drugi dzień mogłam już wstać z łóżka.
Pani Bogumiła, 72 lata
Trzeba się operować, bo wtedy człowiek ma komfort chodzenia i po prostu życia.
Pani Barbara, 80 lat
Jestem już dwa lata po operacji i nie odczuwam żadnego bólu. Jakby się nic nie stało.
Pan Mariusz, 45 lat

Opinie pacjentów

Jeśli potrzebujesz jeszcze więcej informacji lub pomocy w zorganizowaniu przyjazdu do Poznania, nasz opiekun Pacjenta jest tutaj, aby Ci doradzić.

Opiekun Pacjenta – Anna Solska

Nie masz możliwości dojazdu do gabinetu?
Wypełnij formularz kwalifikacji online